بهر حال عوامل مختلفی در ضعف مشارکت مهندسین در امور و مسائل مربوط به آن ها ازجمله انتخابات نظام مهندسی و حضور در مجامع دخیل است که در شرایط کنونی منجر بگسستگی پل ارتباطی و یا رابطه سست میان مهندسین و سازمانی گردیده است که به آن تعلق دارند. این موضوع علاوه بر آسیبهایی که به بخش مهندسی کشور میزند، مانعی در مسیر بالا رفتن جایگاه مهندسان قلم داد میشود.
راه کارهای مشارکت اعضا
اگرچه شاید حضور کم رنگ مهندسین در مجامع قابل توجیه باشد، به لحاظ این که در این مجامع صرفا بحث نظام بودجه نویسی و هزینه داخلی نظام مهندسی مطرح است و بحث هزینه ها به رای گذاشته میشود؛ ولی بطور قطع مشارکت مهندسین در امر انتخابات بعنوان یک موضوع اساسی باید بصورت جدیتر دنبال گردد تا اعضا بیش از پیش در انتخابات سازمانها شرکت و سرنوشت آنرا تعیین کنند.
ولی سوالی که در این جا مطرح میشود اینست که اساسا مهم ترین علل عدم مشارکت و حضور مهندسین چه در مجامع و چه در انتخابات چیست و چگونه میتوان این مشارکت را قویتر کرد؟
در همین رابطه برخی از مسئولین نظام مهندسی با تاکید بر این که فضای کافی برای حضور تعداد زیاد مهندسین در مجامع استانی وجود ندارد، بر این باور هستند که شکل برگزاری مجامع باید تغییر یابد و روشهای دیگری برای نظرخواهی و رای گیری از مهندسین در مجامع بکارگرفته شود. زیرا که امکان حضور همه مهندسین در مجامع وجود ندارد و در این حالت نیز صرفا آرای حاضران اثرگذار بوده و آرای غایبین هیچگونه تاثیری ندارد.
مهندسین، ناامید و سرخورده
ولی این که این اظهارنظر در عمل چقدر صحت دارد و آیا مهندسین در صورت وجود فضای کافی تمایل بحضور در مجامع را خواهند داشت یا خیر، پرسشی است که برخی دیگر از صاحبنظران در پاسخ به آن با اشاره به نبود حمایتهای عمومی از جامعه مهندسین میگویند: امروز اگر حدود یک پنجم از کل اعضای سازمانهای نظام مهندسی در انتخابات این سازمان حضور پیدا میکنند و درصد مشارکت اعضای نظام مهندسی در مجامع هم از پنج درصد فراتر نمیرود، علت این امر را باید در ناامیدی و دل سردی مهندسان از فعالیت در حرفه ساخت و ساز و یا حتی عضویت در این سازمان جستجو کرد.
بعقیده آن ها امروز در مقایسه جامعه مهندسی با جامعه پزشکی، حمایتهایی که به لحاظ اجتماعی، میزان درآمد و حقوق شهروندی از پزشکان در جامعه میشود، از مهندسین وجود ندارد و در اکثر استانها تخصص و جایگاه یک مهندس در حد واقعی دیده نمیشود. از همین رو میزان حق‌الزحمه و دست مزدی که در جامعه به ازای تخصص حرفه‌ای مهندسان به آن ها داده میشود، به نسبت سایر متخصصینی که در زمینه های مختلف مشغول بکار هستند خیلی کم تر است.
نخستین عاملان حوادث ساختمانی!
بعقیده آن ها اکنون اگرچه تعرفه خدمات مهندسی اعم از طراحی، نظارت و ساخت در پروژه‌های ساختمانی کم تر از۱۰ درصد کل هزینه پروژه را شامل میشود، ولی با این حال مالکین حتی حاضر به پرداخت این مبلغ نیستند و یا با شائبه و شکوه و اعتراض نسبت به پرداخت این مبالغ اقدام میکنند.
علت این امر آن است که جایگاه واقعی مهندسین در جامعه تبیین و معرفی نشده و صرفا در صورت وقوع حوادث ساختمانی بدنبال مهندس آن ساختمان بعنوان مقصر میگردند. ولی این در حالیست که چرخ اقتصاد و صنعت کشور در اختیار مهندسین است و تا وقتیکه مهندسین متخصص در مراحل مختلف ساخت و ساز حضور نداشته باشند، امکان ساخت و اجرای تخصصی ساختمان وجود نخواهد داشت.
لذا در چنین شرایطیکه توقعات و خواسته‌های جامعه مهندسین تامین نمیشود و در جایگاه مورد انتظار خود قرار نمیگیرند، همین مسئله سبب دل سردی آن ها برای ادامه حرفه و پی گیری مسائل مربوط به آن حرفه میشود. بهمین علت مهندسین هم در زمینه‌های تخصصی خود که حضور آن ها ضروری و نیاز است، تمایلی بحضور اثرگذار نشان نمیدهند و یا کم تر در این عرصه ها حضور می یابند.
نظام مهندسی، مسئله فرعی مهندسین
به بیان ساده وقتی یک مهندس صنف خود را در شرایطی میبیند که نتوانسته جایگاه واقعی او را احقاق کند و جایگاه خود را در حدی نمیبیند که لایق او باشد، معمولا از حرفه تخصصی خود فاصله میگیرد و علاوه بر این که در حرفه های دیگر مشغول بکار میشود، به امور تخصصی سازمان از جمله انتخابات و تعیین سرنوشت آن که به نوعی بسرنوشت تخصصی خود او نیز مربوط است، ارزش نمیدهد و احساس تعهد و مسئولیت در این زمینه ندارد. در یک کلام نظام مهندسی مسئله و دغدغه اصلی آن ها نیست.
شاید در نگاه اول از این حرکت انفعالی مهندسان انتقاد گردد ولی شاید با نگاهی عمیق تر به زوایای مختلف این قضیه، بتوان این رویکرد را طبیعی فرض کرد. چون مشخص است به هر اندازه ای که جایگاه تخصصی و حرفه‌ای یک فرد در جامعه بیش تر مورد توجه قرار گیرد، بهمان نسبت او هم در تعیین سرنوشت و مناسبتهای مرتبط با حرفه خود حضور پررنگ تری خواهد داشت.
سرمنشا هویت نظام مهندسی
آن چه مسلم است سازمان نظام مهندسی ساختمان همان طور که از نامش پیداست، ماهیت و هویت خود را از حضور اعضای خود بدست آورده است و متقابلا جامعه مهندسین هم باید بدانند که اگر بدنبال بالا بردن جایگاه خود در جامعه هستند، ابتدا باید سازمانی را که به آن متعلق هستند، باید به ۱ سازمان هماهنگ و منسجم در راستای تحقق خواسته های مهندسین تبدیل کنند.
زیرا که طبیعی است، حضور پررنگ و فعال مهندسین، هماهنگی و انسجام بیش تر سازمانها و تعهد افزون تر مسئولین سازمان نظام مهندسی در عمل بوظایف قانونی خود در قبال اعضا را بدنبال دارد که درنهایت آن هم منجر به ارتقا هرچه بیش تر جایگاه مهندسین خواهد شد.
ولی اگر قرار باشد که مهندسین نسبت به امور و مسائل خود بیتفاوت باشند و در عین حال انتظار داشته باشند که صرفا چند نفر بعنوان هیئت مدیره منتخب سازمان، ارزشها و حقوق مهندسین را فریاد بزنند و مطالبه و پی گیری کنند و در عین حال انتظار معجزه از سازمان داشته باشند، بطور قطع چنین امری امکانپذیر نیست و اهداف آن ها در جامعه محقق نخواهد شد.
در پایان همه اعضا باید در همه زمینه ها با هم کاری و هماهنگی تخصصی با هیئت مدیره سازمان، همت کنند تا این نهاد تخصصی را به یک سازمان پویا و در حال رشد و توسعه تبدیل کنند تا به اهداف مورد نظر دست یابند
با توجه به موارد ذکر شده
سوال : چرا در مجمع 5 شهریور شرکت نماییم ؟ جواب : به چند دلیل
اول اینکه قطعا آمار حضور و شرکت رشته های مختلف در مجامع توسط هیات اجرایی بررسی خواهد شد و درصد بندی بین رشته ای در رای ها حاکی نکات مهمی در تصمیماتی که برای آن رشته خواهند گرفت خواهد داشت .
دوم / به یقین یکی از مشکلات ایجاد شده در مرز بندی بین رشته ای و عدم اجرای درست قانون با تبصره ها و مصوبات قبل و تفرقه افکنی و انتصابات افراد فاقد صلاحیت موضوع /قبل از هر چیز نیاز به حضور پررنگ جامعه معماری در مجامع و تغییر در روند جاری را خواهد داشت . مجمع پیش رو علاوه بر گزارش بودجه پیشنهادی سال 96 / انتخاب بازرسین نیز میباشد.
یعنی یکی از ارکان مهم در هیات مدیره
لذا در صورت مشارکت جامعه فهیم معماری در مجمع و نقش تایین کننده این صنف بزرگ قطعا راه برای آینده روشن ومتعالی تر هموار خواهد شد .
