الف) حقوقي و مدني
ب) كيفري
درصورت آسيب هاي جدي و خسارات مالي شديد در محاكم قضايي و دادگستري بررسي خواهد شد.
ج) انتظامي
در صورت آسيب هاي كمتر و شاكي خصوصي در شوراي انتظامي سازمان نظام مهندسي استان بررسي خواهد شد.
*كليه پرونده هاي ريزش ساختمان هاي مجاور در حين گودبرداري به دادسراي حقوقي جنايي ارجاع داده مي شوند
* علت اصلي محكوميت مهندسين پس از بررسي 600 پرونده ، عدم آگاهي آنها از اختيارات و مسئوليت آنهاست.
*اسلحه ناظر قلم او در نگارش گزارش ها مي باشد و درصورت نقص ايمني حتما بايد راه حل صحيح ارائه شده و دستور توقف صادر شود و گزينه خلاف دارد انتخاب گردد و نبايد در گزارش بعدي ايمني را تائيد نمائيد.
*در موارد خطر ، ناظر بايد مستندات كافي را جمع آوري كند و اين امر از طريق مستندات زير انجام مي گيرد:
الف)دفتر خدمات الكترونيك شهر(ثبت گزارشات)
ب)دستور كار به مالك در هر مرحله ساختماني( با قيد كلمه ابلاغ و تفهيم گرديد)
ج)ناحيه شهرداري در صورت تخلف
د)شهرداري منطقه
ر)سازمان نظام مهندسي استان
ز)بازرسي و وزارت كار خيابان هويزه(ماده 7 آئين نامه ساختمان)
ه)وزارت راه و شهرسازي (به استناد ماده 35 قانون نظام مهندسي استان )
*قبل از صدور پروانه ناظر به هيچ عنوان نبايد در امر نظارت دخالت كند .(مجرم و ضامن )
* ابلاغ رسمي و قانوني را مي توان از طريق دفاتر اسناد رسمي به صورت اظهارنامه قضايي انجام مي گيرد كه حداكثر 10 روز
زمان مي برد.
*تعهدات كتبي مالك و پيمانكاران جز در زمينه هاي ايمني كارگاه به هيچ وجه رافع مسئوليت مهندس ناظر كارگاه نيست.
*بعد از وقوع حادثه جاني :معمولا بازرس وزارت كار حادثه را گزارش مي دهد. بنابراين ناظر بايد نامه عدم رعايت موارد ايمني را به اداره بازرسي وزارت كار هم ارسال نمايد.الزام ارسال اين گزارش در ماده 7 آئين نامه حفاظت از كارگاه هاي ساختماني آمده است.
الف)چنانچه فوت اتفاق بيفتد، كلانتري راسا كار را تعطيل مي كند و پرونده را به دادگاه مي فرستد ، سپس كارشناس رسمي از كارگاه بازديد كرده و پس از بازخواني گزارشات ناظر و… مقصر را شناسايي مي كند.
* در صورتي كه متوفي زير 18 سال و يا اتباع خارجي بدون پروانه باشد، بيمه ديه يا خسارات را پرداخت نخواهد كرد (استفاده از كارگر اتباع خارجي و يا زير 18 سال تخلف مي باشد)
ب)در صورت وقوع خسارات جاني غير از فوت تا زماني كه حادثه ديده شكايت نكند ، به خسارت او رسيدگي نخواهد شد.
بعد ازمرحله شكايت دادگاه از بازرس وزارت كار درخواست بازديد و بررسي شواهد و مدارك جهت تعيين خسارت و مقصر را مي نمايند.
*اگر طرفين دعوي سازش كنند پاي ناظر وسط نخواهد آمد(نام ناظر در رضايت نامه قيد گردد)، اما اگر كار به شكايت برسد و قرار شود دادگاه حكم دهد،ناظر هم در تخلف سهيم مي گردد.
ج) وارد شدن خسارت حين تخلف و نداشتن صلاحيت:چنانچه خسارت در حين تخلف رخ دهد ، مثلا ناظر پايه 3 نظارت ساختمان ملزم پايه يك را نظارت نمايد، بيمه هيچ گونه خسارتي را پرداخت نمي نمايد.اگر اشتباهي در اثر عدم داشتن صلاحيت صورت گيرد علاوه بر پرداخت خسارت مهندس ناظر محكوم به يك الي سه سال زندان مي گردد.
* طبق ماده 19 قانون مجازات اسلامي كليه كساني كه عوامل موثر در وقوع حادثه مي باشند بايد مجازات گردند.
*ناظر فقط مجاز به انجام امور نظارت در شهر محل صدور پروانه مي باشد و در صورت تخلف از آن ناظر سه ماه لغو پروانه مي گردد.
* ناظر همزمان نمي تواند مجري ، پيمانكار و يا تامين كننده مصالح پروژه نيز باشد. از گرفت پول به صورت قرضي از مالك ، معرفي پيمانكار جدا خودداري فرمائيد
