به دلیل آنکه نماسازی یکی از مهم ترین عملیات های اجرایی ساختمان می باشد به همین دلیل به نظر می رسد ابلاغ یک دستور کار جداگانه به مجری به صورت مختص عملیات نماسازی ضروری می باشد:
بسمه تعالی
دستورکار عملیات نماسازی
جناب آقای یا شرکت محترم ……………………..سازنده و نماینده محترم ساختمان به شماره پرونده…………………………واقع به آدرس:……………………………………………………..
با توجه به آنکه در حال حاضر مشغول عملیات نماسازی ساختمان می‌باشید، بدین وسیله موارد ذیل در مورخه …….. به جنابعالی ابلاغ می‌گردد:
•عملیات نما سازی می بایست مطابق با نقشه های مصوب کمیته نما شهرداری توسط مجری ذیصلاح انجام گردد.
•ابعاد سنگ های به کار گرفته می بایست با نقشه های مصوب معماری مطابقت داشته باشد.
•سنگ های نمای ساختمان باید اسکوپ گردد
•سنگ ها ی به کار گرفته در نماسازی می بایست مطابق با استاندارد باشند.
•از اجرای کانال کولر در نمای ساختمان اجتناب گردد.
•مالک موظف است از مجری ذیصلاح و دارای صلاحیت فنی در تمامی مراحل کار استفاده نماید و مجری باید افراد دارای صلاحیت فنی را به کار گمارد و با آنها قرارداد رسمی تنظیم بنماید و قرارداد کلیه مجریان یا پیمانکاران به مهندس ناظر ارائه گردد.
•استفاده از کارگران زیر ۱۸ سال و اتباع بیگانه بدون مجوز کار در کارگاه ساختمانی ممنوع میباشد.
•کلیه کارگران ساختمانی باید مجهز به وسایل حفاظت فردی دارای استاندارد متناسب با نوع کار از قبیل کلاه ایمنی ، کفش ایمنی، دستکش و … باشند. رعایت مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان و آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی و نشریه ۵۵ سازمان مدیریت در کارگاه ساختمانی الزامی میباشد .
•رعایت نکات زیر در نماسازی الزامی است :
ـ نما باید با سطح زیر کار اتصال کافی داشته باشدتاهنگام بروز زلزله خطر جدا شدن و فروریختن آن وجود نداشته باشد.
ـ نما باید قابلیت تحمل شرایط اقلیمی خاص هر منطقه را داشته باشد.
ـ نما باید به گونه ای انتخاب واجرا شود که بروز اشکالاتی در آن (مانند ترک خوردگی ) موجب آسیب دیدن سطح زیر کار به ویژه اجزای سازه ای نشود.
ـ از اجرای نماهای مجزا قبل از تکمیل سطح زیر کار پرهیز شود.
ـ از به کار بردن قطعات سنگین در نما پرهیز شود.
•دیوارهای خارجی و نما باید دارای پوششی خارجی برای محافظت در مقابل عوامل جوی باشند.
•پوشش دیوار های خارجی و نما باید درزپوشداشته باشد.
•نما باید گونه‌ای طراحی و ساخته شود که از انباشت آب در پشت آنجلوگیری شود. همچنین در ساخت نما از تجهیزات مناسبی برای زه کشی آب‌های وارد شده به پشت آن استفاده شود .
•عملیات بنایی با سنگ نباید در هوای زیر ۵ درجه سانتی گراد انجام شود و بعد از عملیات ساختمانی باید به نحو مطلوب آنها را در مقابل ضربه و دیگر عوامل جوی حفظ نمود. بسته به نوع و مقاومت سنگ و شرایط اقلیمی و مصالح طرح، میبایست بندکشی مناسب با دیوارهای سنگی انجام شود. برای نصب سنگ های پلاک حتما باید قلاب های مناسب فلزی از آهن ضد زنگ و یا سایر فلزات همچون برنز جهت اتصال راحت تر سنگ به ملات و یا به صورت نصب خشک تعبیه شود.
•از ماسه شسته در دوغاب پشت سنگ استفاده شود.از نخاله برای پر کردن فضای دوغاب پشت سنگ استفاده نشود(پشت سنگ تماما باید با دوغاب سیمان پر شود و از سنگ و آجز به عنوان پر کننده استفاده نشود.) . خاک حاصل از برش سنگ در هنگام فرزکاری، از پشت سنگ کاملاً شسته شود. هنگام سنگ‌کاری در هوای سرد و شرایطی که امکان یخ زدن آب هست، عملیات سنگ کاری متوقف شود.
•سیم گالوانیزه اسکوپ به طور سراسری در طول یک سنگ اجرا نشود و یک سنگ بلند را در چند نقطه سیم اسکوپ جداگانه بزنید (معمولاً سنگ‌های بلند از وسطشان ول می‌کنند). در هنگام کار باید سنگ را ابتدا مرطوب کرد و سپس از آن سنگ استفاده نمود .کلیه سنگ ها به صورت کله و راسته باید به گونه ای روی هم قرار گیرند که قطعات به خوبی در کنار هم قفل شوند و همچنین باید دقت شود که بندهای بین سنگ ها روی یکدیگر قرار نگیرند.
•به هیچ عنوان از سیمان خشک روی دوغاب برای بالا بردن سرعت کار استفاده نشود. تمام سنگ‌های گرانیت و مرمریت اسکوپ شوند و در مورد سنگ تراورتن در جایی که سنگ‌ها در هم قفل و بست نشده و پیوسته نیست و یک قطعه سنگ به صورت تکی اجرا می‌شود (مانند قاب دور پنجره‌ها) حتما از اسکوپ استفاده شود. دوغاب سفت شده ماسه سیمان پشت سنگ به مدت ۲-۳ روز آب پاشی شود.
•اگر پاشنه ستون‌های برجسته نما روی زمین باشد می‌تواند تا ۱۰ سانت با اسکوپ و بدون رابیتس کاری از عمده نما پیش آمد، ولی اگر ستون‌های برجسته روی نما از نیمه نما (مثلاً از طبقه یک به بالا) شروع می‌شود، حتماً احتیاج به زیر سازی با رابیتس و اسکوپ دارند. برجسته کاری‌ها (ستون‌ها، سینه کفتری‌ها) حتماً با رابیتس کاری و اسکوپ کار شود. (تا پنج سانت با اسکوپ و از ده سانت با اسکوپ و رابیتس کاری).
•اگر از سنگ تراورتن توری دار استفاده می‌کنید تمام قطعات سنگ مانند سنگ گرانیت باید اسکوپ شود (توری پشت سنگ‌ها را با چسب می‌چسبانند و چسب از نفوذ دوغاب به درون سنگ ممانعت می کند و چسبندگی حاصل نمی‌شود). ملات در میان سنگ ها باید به گونه ای قرار گیرد که مانع از تماس لبه های فوقانی و تحتانی سنگ با هم شود.
•قطعات سنگ چیده شده در رج اول باید بزرگتر از رج های فوقانی باشد و هر سنگ باید در جهت خواب و جهت اولیه و طبیعی آن قرار گیرد.به این ترتیب راستای نیروهای وارده بر روی هر قطعه از سنگ ساختمانی،می بایست به صورت عمود بر رگه یا خواب طبیعی آن باشد.این مساله در مورد سنگ های لایه لایه ازاهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. قطعه سنگ مذکور باید در محل مورد نظر به نحوی قرار گیرد که پس از تماس با ملات هیچگونه حرکتی نداشته باشد .
•نسبت حجمی ملات سنگ کاری (مقدار ماسه و سیمان و مقدار اب مصرفی )می بایت مطابق با مشخصات فنی در نقشه های مصوب باشد.
•مجری مجاز به اضافه نمودن آب بعد از اتمام عملیات ساخت ملات نمی باشد.
•ضخامت ملات پشت سنگ ها در حد رواداری مجاز می بایست باشد.
•ملات تهیه شده حداکثر ظرف دو ساعت مصرف شود.
•فارسی بر نمودن سنگ ها در گوشه ها و تقاطع سنگ ها با یکدیگر الزامی می باشد.
•نکاتی که در حین استفاده از داربست در نظر باید گرفته شود:
۱۶-۱) مجریان و عوامل اجرایی هنگام استفاده از داربست باید از کمربند ایمنی استفاده نمایند .
۱۶-۲) داربست میبایست توسط مجری ذیصلاح نصب و جمع‌آوری گردد.
۱۶-۳) مالک ملزم به استفاده از کارشناس HSE در هنگام نصب و جمع‌آوری و استفاده از داربست میباشد.
۱۶-۴) بخش‌های فلزی داربست باید فاقد ترک‌خوردگی ، زنگ‌زدگی یا عیوب دیگر باشند.
۱۶-۵) هر یک از بخش‌های داربست باید طوری متصل و مهار بندی شوند که در حین استفاده از داربست ، جابجا نشوند.
۱۶-۶) از داربست نباید برای انبار کردن مصالح ساختمانی استفاده شود .
۱۶-۷) در هنگامی که هوا طوفانی است و باد شدید می‌وزد کار باید متوقف شود.
۱۶-۸) کلیه داربست‌ها باید دارای تعداد کافی جایگاه کار باشند.
۱۶-۹) از جایگاه کار باید زمانی استفاده شود که ساخت آن به اتمام رسیده و وسایل حفاظت لازم به طور مناسب نصب شده باشد.
۱۶-۱۰) الوارهایی که جز سکوی کار به شمار می‌آیند باید حداقل با سه تکیه‌گاه نگهداری شود مگر آنکه فاصله بین تکیه‌گاه‌ها و ضخامت بین الوارها به اندازه‌ای باشد که خطر شکم دادن بیش از حد یا بلند شدن سر دیگر تخته در بین نباشد.
۱۶-۱۱) به جز داربست‌های مستقل ، هر داربستی باید در فاصله‌های مناسب در دو جهت عمودی و افقی محکم به ساختمان مهار گردد.
۱۶-۱۲) پایه‌های داربست باید به طور مطمئن و محکم مهار گردد تا مانع نوسان و جابجایی و لغزیدن داربست نگردد.
۱۶-۱۳) هرگز نباید برای تکیه‌گاه داربست یا ساخت آن از آجرهای لق،بشکه ،جعبه یا مصالح نامطمئن دیگر استفاده نمود.
•در استفاده از بالابر از کارشناس HSE در هنگام نصب و جمع‌آوری استفاده شود .کارشناس HSE موظف به آموزش نیروها و مجریان جهت استفاده از بالابر میباشد. تعمیرات و تنظیمات جزئی و کلی بر عهده افراد ذیصلاح بوده و کارگران حق دخالت در این‌گونه موارد را ندارند.
۱۷-۱ ) سیم‌بکسل حتماً باید بازدید شود در صورت زدگی یا فرسوده بودن سیم میبایست حتماً سیم‌بکسل تعویض شود.
۱۷-۲) سیم برق بالابر میبایست حتماً به صورت یک تکه باشد و وصله نداشته باشد.
۱۷-۳) جهت حمل مصالح با بالابر باید حتماً از پاکت مخصوص حمل بار استفاده نمود.
۱۷-۴) فیوز جداگانه و اتصال زمین مناسب میبایست تأمین شود.
۱۷-۵) جهت خالی نمودن پاکت بالابر میبایست ابتدا از پرتگاه یا لبه پرتگاه به عقب کشیده شود و سپس اقدام به تخلیه نمود .گرفتن و تخلیه بار قبل از عقب کشیدن ممنوع میباشد و مجریان میبایست از افراد آموزش‌دیده استفاده نمایند.
۱۷-۶) حمل بار بیشتر از مقدار توصیه‌شده ممنوع میباشد.حداکثر ظرفیت بار مجاز و همچنین سرعت کار مطمئن هر وسیله بالابر باید بر لوحه‌ای نوشته و در محل مناسبی بر روی دستگاه نصب و مفاد آن دقیقاً رعایت گردد.
۱۷-۷) پایه‌های بالابر میبایست توسط مجری ذیصلاح نصب شود به نحوی که پایه با استفاده از اتصالات مناسب و بارگذاری در انتهای بالابر خطر سقوط نداشته باشد و یا زنجیر به سقف اتصال یابد.
۱۷-۸) قلاب‌ها و اتصالات سیم‌بکسل میبایست قبل از هر بار استفاده و جابجایی حتماً بررسی گردد.
۱۷-۹) با استفاده از طناب مناسب از گیر کردن پاکت بالابر در طبقات کنترل شود.
۱۷-۱۰) استفاده از کمربند ایمنی مناسب هنگام استفاده از بالابر و اتصال آن به مهار الزامی میباشد.
۱۷-۱۱) استفاده از حفاظ ایمنی مناسب در محل تخلیه بار در طبقات الزامی میباشد.
۱۷-۱۲) به اپراتورهای دستگاه‌های بالابر نباید کار دیگر ارجاع شود .همچنین افراد مزبور در هنگام روشن بودن دستگاه‌ها و یا آویزان بودن بار مجاز به ترک یا رها کردن دستگاه نمی‌باشند. ضمناً در زمان کار حق خوردن و آشامیدن و استعمال دخانیات را ندارد.
۱۷-۱۳) قلاب دستگاه‌ها و وسایل بالابر باید مجهز به شیطانک یا ضامن باشد تا مانع جدا شدن اتفاقی بار نگردد.
۱۷-۱۴) به هیچ‌وجه نباید اجازه داد که کارگران بر روی بار مورد حمل سوار شوند و یا برای جابجا شدن از وسایل بالابر بدون سبد مخصوص حمل افراد و کمربند ایمنی استفاده نمایند.
۱۷-۱۵) در هنگام باد و بارندگی شدید ، باید از کار کردن با دستگاه‌های بالابر خودداری شود.
۱۷-۱۶) از روی معابر و فضاهای عمومی مجاور کارگاه ساختمانی نباید هیچ باری به وسیله دستگاه‌های بالابر عبور داده شود و چنانچه انجام این کار اجتناب‌ناپذیر باشد، باید این معابر و فضاها با استفاده از وسایل مناسب محصور، محدود و یا مسدود گردیده و هم چنین علائم هشداردهنده مؤثر از قبیل تابلوها،پرچم‌های مخصوص یا چراغ‌های چشمکزن به‌کاربرده شود.
۱۷-۱۷) در صورتی که هنوز بتن سقف به مقاومت مناسب نرسیده است می‌بایستی تعداد شمع‌های زیر سقف ، در محدوده‌ی زیر دستگاه بالابر را افزایش داده و از کارکرد صحیح آنها اطمینان حاصل نمود.در سقف‌ها از قرار دادن مستقیم بالابر بر روی قسمت‌های سست خودداری شده و سعی شود تا پایه‌ها بر روی تیرهای اصلی و باربر ساختمان قرار گیرد.
۱۷-۱۸) به منظور جلوگیری از سقوط دستگاه بالابر در هنگام بالا بردن مصالح ، باید از وزنه‌هایی مخصوص روی پایه دستگاه بالابر استفاده نمود و از بستن پایه دستگاه با سیم و کابل به سقف به عنوان تنها مهار دستگاه خودداری نمود.
•در صورتی که تغییر مشخصات اجرایی یا مصالح نماسازی موجب تغییر وزن و بارهای وارد بر سازه گردد، لازم است نقشه های چون ساخت با تائید طراح سازه ارائه گردد.
•پیمانکار موظف است ایام و ساعات کاری کارگاه را رعایت نموده و ترتیبی اتخاذ نماید تا سر و صدای اجرای عملیات باعث مزاحمت همسایگان نگردد . در صورت نیاز به اضافه کاری با کسب مجوز از شهرداری ، مجاز خواهد بود.
•در پایان کار روزانه، قسمت‌های در دست احداث نباید در شرایط ناپایداری که در برابر فشار باد یا ارتعاشات آسیب‌پذیر باشند ، رها گردند.
